Przetwory
Sezon
na domowe przetwory w pełni. Gdy za oknem zrobi się szaro-buro i
zabraknie świeżych warzyw, niezmiernie cieszy fakt, że zdążyliśmy
zamknąć w słoikach trochę kolorowego lata. Nie ma to jak w zimowy
wieczór delektować się smakiem własnoręcznie zrobionych zapraw
na przykład z ogórków czy cukinii. Dzisiaj opowiemy o kilku
zasadach, dzięki którym wykonanie własnych zimowych zapasów
stanie się prostsze.
Jak
mrozić owoce, warzywa i zioła?
Mrożonki
tracą jędrność, jednak są
niemal tak zdrowe jak zerwane prosto z krzaka czy
drzewa! Wkładaj umyte, osuszone warzywa i owoce do plastikowych
pojemników i zamrażaj,
gdy są świeże.
Zioła i liście szczawiu czy szpinaku oraz miękkie owoce (np.
truskawki i morele) miksuj na mus i zamrażaj
w formie do kostek lodu.
Otrzymasz gotowe porcje do koktajli. Mrożonki, które chcesz
ugotować albo zmiksować, wrzucaj do garnka czy blendera prosto z
zamrażalki. A te do zjedzenia na surowo rozmrażaj w lodówce, by
uniknąć strat witamin i mnożenia się bakterii.
Przetwory
na zimę: kiszonki i pikle
Kiszonki
mają mnóstwo
witamin, nawet więcej niż świeże plony,
ponieważ na przykład te z grupy B powstają w czasie fermentacji
(np. kwaszona kapusta ma dużo więcej witaminy B2 i wapnia niż
świeża). Odbudowują florę bakteryjną jelit, która daje nam
odporność i dobry humor. Poprawiają też metabolizm, dzięki czemu
jemy i chudniemy.
Podczas
kiszenia warzywa tracą kalorie, więc są bardzo lekkie. Nie jedz
ich jednak bez umiaru, bo zawierają sporo soli. Nie wylewaj soku,
który też jest pełen witamin i działa na jelita jak probiotyk.
Do domowych kiszonek użyj niejodowanej soli i filtrowanej wody.
Najlepiej włóż warzywa do kamionki lub słoja i lekko je obciąż.
Ustaw je na talerzykach, bo na początku „kipią”. Nie ograniczaj
się do kapusty i ogórków. Kisic można także cytrusy, pomidory,
buraki czy kalafiory.
Ocet
z marynat pomaga na odchudzanie, pod warunkiem, że warzywa zalewasz
delikatnym jabłkowym lub ryżowym. Spirytusowy to zły wybór, gdyż
niekorzystnie wpływa na żołądek i wątrobę. Kwaśne przetwory
ułatwiają wchłanianie wapnia. Pikluj
wszystko – od grzybów, ogórków, patisonów i śliwek przez
marchewkę po truskawki.
Zalewaj warzywa i owoce w słojach tak, by całe były przykryte
marynatą, inaczej mogą spleśnieć.
Jak
suszyć owoce, warzywa, zioła i grzyby?
Susz
nie tylko grzyby i zioła, ale też warzywa oraz owoce. Pomidory
najlepiej na słońcu, inne warzywa, owoce i grzyby – w piekarniku,
suszarce lub dehydratorze (dzięki
promieniom podczerwonym zachowamy więcej witamin). Jeśli lato jest
ciepłe i nie ma deszczu, spróbuj zostawić
zioła na słońcu,
jednak liście i korzenie najlepiej schną w piekarniku lub piętrowej
suszarce. Susz trzymaj w słojach, lnianych woreczkach lub
tekturowych pudełkach bez dostępu światła.
Wysuszone
grzyby (najlepiej kanie), owoce i warzywa (pomidory, śliwki, maliny,
truskawki) albo skórkę cytrusową zamieniaj
w smakowe pudry –
zmiel je w młynku do kawy i posypuj zupy, makarony, sałatki,
desery. Spróbuj zrobić domowe
żelki –
zmiksuj morele czy maliny na gęstą papkę z miodem i ziołami
(lawendą, miętą, tymiankiem) i wylej mus na wyłożoną pergaminem
blachę. Susz w 100°C około 8 godzin, aż powstanie owocowy papier,
który można kroić, zwijać i zajadać.
Ziołowe
zapasy na jesień i zimę
Mrożone
kostki
Przygotuj
mieszankę bardzo drobno posiekanych liści ulubionych ziół i zalej
zimną wodą. Napełnij woreczki do kostek lodu i zamroź. Wypróbuj
połączenie mięty z melisą, estragonem lub werbeną cytrynową.
Takie kostki możesz wrzucać też do lemoniady.
W
oliwie
Posiekaj
drobno bazylię, tymianek lub szałwię, napełnij nimi plastikowe
foremki do lodu, zalej oliwą extra virgin lub olejem tłoczonym na
zimno i zamroź. Będą świetne do zup, sosów i pieczeni.
Solony
przekładaniec
W
słoiku ułóż centymetrową warstwę drobno pociętego szczypiorku
lub szczypioru cebuli, koperku, natki pietruszki i zasyp warstwą
soli kamiennej. Nałóż następną warstwę ziół i znów zasyp
solą. Tak do końca słoiczka. Ostatnia warstwa powinna być z soli.
Zakręć szczelnie słoik, przechowuj w lodówce.
ABC
pasteryzacji
Pasteryzacja
zabierze część witamin, ale przetwory i tak będą zdrowsze od
konserw.
•
Słoiki muszą być czyste (wyparzone wrzątkiem lub w piekarniku).
•
Jeśli używasz weków, umieść uszczelki w zimnej wodzie.
•
Do wlewania przetworów używaj lejka. Ważne, by brzegi słoika się
nie ubrudziły. To może spowodować, że sok czy dżem się zepsują.
Jeśli mimo tego brzegi się pobrudzą, przetrzyj je szmatką
nasączoną spirytusem.
•
Wlewaj do słoików gorące przetwory. Dżemy do wysokości
centymetra od wieczka, a płyny o centymetr niżej.
• Nalej
po łyżeczce spirytusu do każdego słoika czy butelki, podpal i
dopiero wtedy zakręcaj lub zakładaj uszczelki i wieczka.
•
Wstaw słoiki do garnka z wodą, która sięga do ¾ ich wysokości
(i ma 75-90°C) lub do piekarnika nagrzanego do około 100°C.
•
Małe pasteryzuj 15 minut, duże pół godziny.
•
Słoiki typu twist obróć do góry dnem, weki odstaw na 24 godziny,
a po tym czasie zdejmij z nich spinki.
•
Twisty i butelki możesz też pasteryzować pod kocem. Szczególnie
jeśli mają sporo cukru. Wystarczy napełnić je ciepłymi
przetworami, zakręcić, obrócić do góry dnem i przykryć kocem.
Zostaw je tak, aż ostygną.
•
Do pasteryzacji przydadzą się szybkowar albo urządzenie do
wekowania.